Bài 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
- Công nghệ gen là gì? Các bước tiến hành trong kĩ thuật chuyển gen? Ý nghĩa của công nghệ gen?
- 1.1)Công nghệ gen: là công nghệ tạo ra sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới
- Là quy trình công nghệ dùng để tạo ra các sinh vật biến đổi gen hoặc sinh vật chuyển gen.
-Trong công nghệ gen, kĩ thuật chuyển gen từ tế bào này sang tế bào khác là then chốt.
-Kĩ thuật chuyển gen (kĩ thuật tạo ADN tái tổ hợp): là chuyển một đoạn ADN từ tế bào cho sang
tế bào nhận bằng cách dùng plasmit hoặc thể thực khuẩn để làm thể truyền.
-Plasmit là phân tử ADN dạng vòng, có trong tế bào chất của nhiều loài vi khuẩn, có khả năng nhân đôi độc lập với hệ gen trong tế bào.
- 1.2)Các bước tiến hành trong kĩ thuật chuyển gen:
a/ Tạo ADN tái tổ hợp:
- 1.3)Ý nghĩa của công nghệ gen: Công nghệ gen đã góp phần tạo ra các sinh vật biến đổi gen có những đặc tính quý hiếm có lợi cho con người.
- Sinh vật biến đổi gen là gì?Một số thành tựu về ứng dụng công nghệ gen trong tạo giống biến đổi gen?
- 2.1)Sinh vật biến đổi gen:
- Là sinh vật mà hệ gen của nó đã được con người biến đổi cho phù hợp với lợi ích của mình.
- Người ta có thể làm biến đổi hệ gen của một sinh vật theo 3 cách:
- *Đưa thêm 1 gen lạ của một loài khác vào hệ gen.
- *Làm biến đổi một gen đã có sẳn trong hệ gen.
- *Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó trong hệ gen.
- 2.2)Một số thành tựu tạo giống biến đổi gen:
a/ Tạo động vật chuyển gen:
- Lấy trứng ra khỏi con vật, rồi cho thụ tinh trong ống nghiệm để tạo hợp tử.
- Tiêm gen cần chuyển vào hợp tử và hợp tử phát triển thành phôi.
- Cấy phôi đã được chuyển gen vào trong tử cung của con vật khác để nó mang thai và sinh đẻ bình thường. Nếu phôi phát triển bình thường sẽ cho ra đời một con vật chuyển gen. Ví dụ:
- Tạo cừu biến đổi gen, sản xuất sữa chứa prôtêin của người.
- Tạo chuột nhắt chuyển gen, chứa hoocmôn sinh trưởng của chuột cống. b/ Tạo giống cây trồng biến đổi gen:
-Ví dụ:
- Tạo được dòng vi khuẩn mang gen insulin của người, với khả năng sinh sản cao, có thể sản sinh ra một lượng lớn insulin làm thuốc chữa bệnh tiểu đường.
Tạo ra các dòng vi sinh vật biến đổi gen, có khả năng phân hủy rác, dầu loang để làm sạch môi trường.