Bài 1.
SỰ HẤP THỤ NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG Ở RỄ
&&&
I/ Rễ là cơ quan hấp thụ nước và ion khoáng:
1/ Vai trò của nước đối với thực vật:
- Làm dung môi hòa tan nhiều muối khoáng
- Đảm bảo sự bền vững của hệ thống keo nguyên sinh
- Đảm bảo hình dạng của tế bào
- Tham gia vào các quá trình sinh lí của cây
- Ảnh hưởng đến sự phân bố của thực vật.
2/ Hình thái của hệ rễ cây trên cạn thích nghi với chức năng hấp thụ nước và ion khoáng:
- Rễ cây trên cạn hấp thụ nước và ion khoáng chủ yếu qua miền lông hút.
- Rễ sinh trưởng nhanh, đâm sâu, lan rộng tăng nhanh về số lượng lông hút làm tăng diện tích bề mặt tiếp xúc với đất giúp cây hấp thụ được nhiều nước và ion khoáng.
- Lông hút có thể bị tiêu biến khi môi trường thiếu O2, quá ưu trương hoặc quá axit.
II/ Cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây.
1/ Cơ chế hấp thụ nước từ đất vào tế bào lông hút:
- Nước từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế thụ động (thẩm thấu): nước từ nơi có thế nước cao sang nơi có thế nước thấp hơn (nước từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao)
2/ Cơ chế hấp thụ khoáng từ đất vào tế bào lông hút: 2 cơ chế
+ Cơ chế thụ động: các ion khoáng từ môi trường có nồng độ cao vào tế bào có nồng độ thấp hơn (theo chiều gradien nồng độ)
+ Cơ chế chủ động: các ion khoáng từ môi trường (có nồng độ thấp) vào tế bào(nơi có nồng độ cao hơn), phải tốn năng lượng ATP (ngược chiều gradien nồng độ)
3/ Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ:
Qua 2 con đường:
+ Con đường gian bào: Từ lông hút à khoảng gian bào à nội bì à mạch gỗ .
Đặc điểm: nhanh, không được chọn lọc.
+ Con đường tế bào chất: Từ lông hút à qua tế bào chất của các tế bào sống à mạch gỗ. Đặc điểm: chậm, được chọn lọc.