Bài 3. THOÁT HƠI NƯỚC
&&&
I/ Vai trò của quá trình thoát hơi nước.
- Tạo động lực đầu trên ( lực hút): cho dòng mạch gỗ, tạo môi trường liên kết các bộ phận, tạo độ cứng cho thực vật thân thảo
- Khí khổng mở, CO2 khuếch tán vào làm nguyên liệu cho quang hợp
- Hạ nhiệt độ lá cây vào những ngày nắng nóng
II/ Thoát hơi nước qua lá :
1/Lá là cơ quan thoát hơi nước :
Cấu tạo lá thích nghi với chức năng thoát hơi nước:
- Lá có nhiều khí khổng,
- Bề mặt lá có lớp cutin bao phủ ( trừ khí khổng)
2/ Hai con đường thoát hơi nước qua lá:
a/ Qua khí khổng : là con đường chủ yếu, vận tốc lớn nhưng được điều chỉnh bằng cơ chế đóng mở khí khổng.
* Cơ chế:
- Khi no nước à 2 tế bào hình hạt đậu trương nước và cong lên à khí khổng mở à nước thoát ra ngoài.
- Khi thiếu nước à 2 tế bào hình hạt đậu mất nước, xẹp xuống à khí khổng đóng à nước không thoát ra ngoài.
b/ Qua tầng cutin : vận tốc nhỏ nhưng không điều chỉnh được, nước thấm trực tiếp qua lớp cutin ra ngoài.
- Lớp cutin càng dày thoát hơi nước càng giảm.
III/ Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước
- Ánh sáng : gây đóng mở khí khổng
- Nhiệt độ : ảnh hưởng đến hấp thụ nước ở rễ và thoát hơi nước ở lá
- Độ ẩm : độ ẩm đất tăng hấp thụ nước tăng , độ ẩm không khí tăng thoát hơi nước giảm
- Dinh dưỡng khoáng : hàm lượng khoáng trong đất cao thì áp suất dung dịch đất cao, hấp thụ nước giảm
IV/ Cân bằng nước :
Cân bằng nước được tính bằng sự tương quan giữa lượng nước hút vào qua rễ và thoát ra qua lá.