Bài 8: QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI
1) Đối tượng thí nghiệm của Menden là gì? (đậu Hà Lan)
2) Phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen gồm nhung4 bước nào? Thí nghiệm của Menđen.
2.1) Phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen: Gồm 4 bước
Bước 1: Tạo các dòng thuần về từng tính trạng bằng cách cho cây tự thụ qua nhiều thế hệ.
Bước 2: Lai các dòng thuần khác biệt về 1 hoặc nhiều tính trạng thu thập kết qủa lai rồi phân tích kết quả lai ở các đời con.
Bước 3: Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai, sau đó đưa ra giả thuyết giải thích kết quả
Bước 4: Làm TN chứng minh cho giả thuyết của mình.
2.2) Thí nghiệm lai một tính trạng của Menđen:
P : Cây hoa đỏ (thuần chủng) x Cây hoa trắng (thuần chủng). F1 : 100% cây hoa đỏ. (Cho các cây F1 tự thụ phấn để tạo ra F2)
F2 : 705 cây hoa đỏ : 224 cây hoa trắng ≈ 3 cây hoa đỏ : 1 cây hoa trắng
2.3) Kết quả:
- Tỉ lệ kiểu hình ở F2: 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng.
- Tỉ lệ kiểu gen ở F2:1hoa đỏ thuần chủng(AA):2 hoa đỏ không thuần chủng(Aa):1 hoa trắng thuần chủng(aa).
3) Menden phát hiện được quy luật di truyền nào? (quy luật phân li và phân li độc lập)
4) Nêu giả thuyết khoa học của Menden?
- Mỗi tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền quy định, trong tế bào chúng không hòa trộn vào nhau.
- Trong giao tử chỉ có 1 trong 2 thành viên của cặp.
- Khi thụ tinh, các giao tử tổ hợp thành hợp tử
5) Menden kiểm tra giả thuyết bằng phép lai nào? Cho tỉ lệ bao nhiêu?
(lai phân tích, tỉ lệ 1:1)
6) Nội dung của quy luật phân li? (sự phân li đều các alen về giao tử)
- Mỗi tính trạng do một cặp alen quy định, 1 có nguồn gốc từ bố, 1 có nguồn gốc từ mẹ.
- Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào 1 cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau.
- Khi hình thành giao tử, các thành viên của 1cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này và 50% giao tử chứa alen kia.
7) Điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân li: (Sự phân li NST trong giảm phân bình thường)
- Bố mẹ phải thuần chủng. - Số lượng cá thể con lai phải lớn.
- Alen trội phải trội hoàn toàn so với alen lặn. - Quá trình giảm phân xảy ra bình thường.
8) Cơ sở tế bào học của quy luật phân li?
- Trong tế bào sinh dưỡng, các NST luôn tồn tại thành từng cặp tương đồng
- Khi giảm phân tạo giao tử, mỗi NST trong từng cặp tương đồng phân li đồng đều về các giao tử dẫn đến sự phân li đồng đều của các alen nằm trên nó.
9) Ý nghĩa của quy luật phân li? (Xác định tính trạng trội lặn, kiểm tra kiểu gen của cá thể mang tính trội)
10) Lai phân tích là gì? Mục đích của lai phân tích trong chọn giống? Kết quả?
- Lai giữa cá thể mang tính trạng trội với cá thể mang tính trạng lặn tương ứng.
- Mục đích: kiểm tra kiểu gen cá thể mang tính trội là đồng hợp tử hay dị hợp tử.
- Kết quả - Fa đồng tính Cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp (AA).
- Fa phân tính (1:1) Cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen dị hợp (Aa).
11) Trội không hoàn toàn: Là hiện tương con lai mang kiểu hình trung gian giữa bố và mẹ thuần chủng.
12) Viết sơ đồ lai 2 thứ hoa thuần chủng trong trường hợp tính trội hoàn toàn và không hoàn toàn: