Bài 9: QUY LUẬT PHÂN LI ĐỘC LẬP
1) Thí nghiệm lai 2 tính của Menden
Ptc: Hạt vàng, trơn x Hạt xanh, nhăn F1: 100% hạt vàng, trơn
Cho F1 tự thụ phấn
F2: 315 hạt vàng, trơn :108 hạt vàng, nhăn : 101 hạt xanh, trơn : 32 hạt xanh, nhăn Tỉ lệ kiểu hình F2: 9:3:3:1 = (3:1).(3:1)
2) Nhận xét:
- Tính trạng hạt vàng là trội, hạt xanh là lặn. Tính trạng hạt trơn là trội, hạt nhăn là lặn.
- Khi phân tích tỉ lệ phân ly của từng tính trạng riêng rẽ (màu hạt và hình dạng hạt), Menđen nhận thấy ở F2 đều có tỉ lệ xấp xỉ 3 trội : 1 lặn (giống kết quả ở F2 của quy luật phân li).
3) Nội dung quy luật phân li độc lập: Khi các cặp alen quy định các tính trạng khác nhau nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau thì chúng sẽ phân li độc lập trong quá trình hình thành giao tử.
4) Điều kiện nghiệm đúng cho quá trình phân li độc lập:
- Bố mẹ phải thuần chủng. - Số lượng cá thể con lai phải lớn.
- Alen trội phải trội hoàn toàn so với alen lặn. - Quá trình giảm phân xảy ra bình thường
-Các cặp alen quy định các tính trạng khác nhau phải nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau.
5) Trình bày cơ sở tế bào học của quy luật phân ly độc lập? Sơ đồ lai của phép lai hai tính trạng?
5.1) Cơ sở tế bào học của quy luật phân ly độc lập:
- Các cặp alen nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau.
- Sự phân li độc lập và tổ hợp ngẫu nhiên của các cặp NST tương đồng trong giảm phân dẫn đến sự phân li độc lập và tổ hợp ngẫu nhiên của các cặp alen
5.2) Sơ đồ lai 2 tính:
Ptc: Hạt vàng, trơn x Hạt xanh, nhăn AABB aabb
F1: AaBb (100% hạt vàng, trơn)
F1 x F1: AaBb x AaBb GF1: (AB, Ab, aB, ab) (AB, Ab, aB, ab)
F2: (16 tổ hợp) 9 kiểu gen
Tỉ lệ kiểu hình ở F2: 9 (A_B_) Hạt vàng, trơn ; 3 (A_bb) Hạt vàng, nhăn 3 (aaB_) Hạt xanh, trơn ; 1 (aabb) Hạt xanh, nhăn
6) Điều kiện có tỉ lệ (3:1)n kiểu hình? (bố mẹ dị hợp tử, tính trội hoàn toàn, quy mô thí nghiệm lớn)
7) Ý nghĩa của quy luật phân li độc lập?
- Dự đoán được tỉ lệ kiểu hình đời sau
- Tạo biến dị tổ hợp tạo sự đa dạng phong phú cho sinh vật cung cấp nguyên liệu cho quá trình
tiến hóa và chọn giống.
8) Cơ chế chính tạo biến dị tổ hợp? (sự phân li độc lập của các cặp NST tương đồng trong giảm phân và tổ hợp ngẫu nhiên của các giao tử trong thụ tinh)